
E-Adisyon Nedir? Kimler İçin Zorunlu, İşletmelere Ne Fayda Sağlar?
Türkiye’de dijital dönüşüm hız kesmeden devam ediyor. Vergi süreçlerinin elektronik ortama taşınmasında son halka ise e-Adisyon oldu. Artık restoran, kafe, bar gibi masada servis yapan işletmeler adisyonlarını kağıt yerine elektronik ortamda düzenleyebiliyor. Bu yazıda hem zorunluluk kapsamını hem de işletmelere sağladığı avantajları güncel bilgilerle ele alıyoruz.
E-Adisyon Nedir?
Adisyon, masada servis yapılan işletmelerin müşteriye sunduğu, sipariş ve hesap bilgilerinin tutulduğu belgedir. e-Adisyon ise bu belgenin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) belirlediği formatta elektronik ortamda hazırlanması, saklanması ve gerektiğinde ibraz edilmesi anlamına gelir.
Kimler İçin Zorunlu?
- Masada servis yapan gerçek usulde vergilendirilen işletmeler (lokanta, kafe, pastane, restoran vb.) için GİB tarafından yapılan bildirim sonrası zorunlu hale gelir.
- Zorunluluk, işletmeye resmi yazı ile bildirilir ve genellikle 3 ay geçiş süresi tanınır.
- Bildirim almayan işletmeler gönüllü olarak sisteme geçiş yapabilir.
Kısacası, her işletme için otomatik zorunluluk yok; fakat masada servis hizmeti veren çoğu işletme sırayla kapsama alınacaktır.

E-Adisyon’un Başlıca Avantajları
1. Maliyet Tasarrufu
- Kağıt adisyon koçanları, baskı masrafları ve arşivleme derdi ortadan kalkar.
- Uzun vadede ciddi maliyet avantajı sağlar.
2. Yasal Uyum ve Ceza Riskini Azaltma
- e-Adisyon, VUK 509 Tebliği’ne uyumlu olduğundan denetimlerde güvence sağlar.
- Kağıt evrak kaybı, eksik belge ya da usulsüzlük nedeniyle oluşabilecek cezaların önüne geçer.
3. Operasyonel Verimlilik
- Siparişler dijital ortamda anında mutfağa veya kasaya iletilir.
- Masa yönetimi, stok takibi ve raporlama süreçleri kolaylaşır.
- Hatalar azalır, hız artar.
4. Müşteri Memnuniyeti
- Hesap hazırlama süresi kısalır.
- Daha şeffaf ve güvenilir bir hizmet sunulur.
- Dijital belge isteyen müşteriler için kolaylık sağlar.
5. Denetim ve Raporlama Kolaylığı
- Belgeler elektronik ortamda güvenli şekilde saklanır.
- GİB’e iletilmesi ve gerektiğinde ibrazı saniyeler içinde yapılabilir.
E-Adisyon’a Geçiş Süreci
E-Adisyon kullanmak isteyen ya da zorunlu hale gelen işletmelerin atması gereken adımlar şöyledir:
- GİB Başvurusu
- e-Adisyon için Gelir İdaresi Başkanlığı’na başvuru yapılır.
- GİB Portalı üzerinden ya da Dia e-Adisyon aracılığıyla süreç başlatılabilir.
- Yöntem Seçimi
- Özel entegratör kullanımı: Yetkilendirilmiş firmalar üzerinden geçiş sağlanır. TEPE Bilişim olarak Dia e-Adisyon sürecinizi en hızlı ve güvenli bir şekilde gerçekleştiriyoruz.
- Teknik Altyapı Kurulumu
- POS veya tablet gibi cihazlar, yazılım altyapısı hazırlanır.
- Mutfak ekranı, kasa entegrasyonu, stok yönetimi gibi sistemlerle uyumlu hale getirilir.
- Belge Düzenleme ve Saklama
- e-Adisyon, GİB’in belirlediği standartlarda düzenlenir.
- Evrensel Tekil Takip Numarası (ETTN) oluşturulur ve ilgili fatura/fiş ile ilişkilendirilir.
- Belgeler elektronik ortamda en az 10 yıl saklanmak zorundadır.(DİA ile bulut ortamında saklanmaktadır.)
- Personel Eğitimi
- Garson, kasiyer, yönetici dahil tüm çalışanlar sisteme alışmalı.
- Geçiş sürecinde personel hatalarını azaltmak için kısa eğitimler kritik önem taşır.
- Test ve Resmi Kullanım
- Sistem test ortamında çalıştırılır, olası hatalar düzeltilir.
- Sonrasında canlı ortamda e-Adisyon düzenlemeye başlanır.
Geçişte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Zamanında başvuru: GİB’in zorunluluk bildiriminden sonra verilen süreyi kaçırmamak gerekir.
- Doğru entegratör seçimi: Destek ve teknik hizmet kalitesi işletme için kritik fark yaratır. DİA Güvenli ve Hızlı çözümler ile yanınızda.
- Altyapı yatırımı: Donanım ve yazılım uyumlu değilse, baştan planlama yapılmalı.
- Yasal saklama: Belgeler güvenli elektronik ortamda saklanmalı; bulut tabanlı çözümler avantaj sağlar.

E-Adisyon Nasıl Düzenlenmeli?
E-Adisyon, kağıt adisyonun elektronik versiyonu olduğundan, içerik ve düzenleme kurallarına dikkat etmek gerekiyor:
1. Zorunlu Bilgiler
Bir e-Adisyon belgesinde mutlaka şu bilgiler bulunmalı:
- İşletmenin unvanı, vergi dairesi ve vergi numarası
- İşletmenin adres ve iletişim bilgileri
- Belgenin düzenlenme tarihi ve saati
- Masa numarası veya hizmet verilen alan bilgisi
- Sipariş edilen ürün/hizmetin adı, miktarı ve birim fiyatı
- Toplam tutar
- Belgeye özgü Evrensel Tekil Tanımlama Numarası (ETTN)
2. Belge Düzenleme Süreci
- Garson/tablet/POS üzerinden sipariş alındığında, sistem otomatik olarak e-Adisyon belgesini oluşturur.
- Siparişler anlık olarak mutfağa/kasaya iletilebilir.
- Belge üzerinde iptal, ekleme veya düzeltme işlemleri yine sistem üzerinden yapılır.
3. Fatura veya Fiş ile İlişkilendirme
- Masada servis tamamlanıp ödeme alındığında, e-Adisyon mutlaka e-Fatura, e-Arşiv Fatura veya ÖKC (yeni nesil yazar kasa) fişi ile ilişkilendirilir.
- Bu ilişki, belgenin ETTN numarası üzerinden kurulur.
4. Saklama Yükümlülüğü
- Düzenlenen her e-Adisyon, 10 yıl boyunca elektronik ortamda saklanmalıdır.
- Saklama işlemi GİB’in sisteminde değil, işletmenin kendi sisteminde veya özel entegratör aracılığıyla yapılır.
5. Düzenleme Esnasında Dikkat Edilecekler
- Belge mutlaka GİB’in belirlediği XML/UBL formatına uygun olmalı.
- İnternet kesintisi gibi durumlarda sistemin offline çalışma özelliği olmalı ve bağlantı sağlanınca veriler GİB’e aktarılmalı.
- Personel, yanlış veya eksik belge düzenlememek için kısa bir eğitimden geçmeli.
TEPE Bilişim olarak e-Adisyon ile ilgili talep ve sorularınızı 0850 802 42 42 numaramızdan veya [email protected] adresinden bizlere iletebilir uzman ve tecrübeli kadromuzla hızlı bir şekilde destek alabilirsiniz.